تحلیل تطبیقی مدیریت ریسک اعتباری در بانکداری بدون ربا و بانکداری متعارف؛ مطالعه موردی سیستم بانکداری ایران 1382- 1390

امروزه فرآیند جهانی شدن و به دنبال آن بروز انواع ریسک ها و همچنین وقوع بحران های مالی، برلزوم ارتقای کمی و کیفی بخش مالی بیش از پیش تاکید دارد. نظام بانکی همواره با ریسک های ناخواسته ای همراه است که جزء جدایی ناپذیر از فعالیت شبکه بانکی می باشد. در بین ریسکهایی که بانک با آن مواجه است، ریسک اعتباری از اهمیت ویژه ای برخورداراست. ریسک اعتباری، ریسکی است که در صورت عدم باز پرداخت تسهیلات اعطایی و یا ایفای به موقع تعهدات از جانب گیرنده اعتبار، بانک یا نهاد مالی را با زیان مواجه می سازد. به عبارت دیگر، ریسک اعتباری عبارت است از احتمال اینکه بعضی از داراییهای بانک خصوصا تسهیلات اعطایی از نظر ارزش کاهش یافته و یا بی ارزش شوند. در جهان امروز بانکداری اسلامی توانسته است خود را به عنوان یک نهاد مالی مقتدر به جهانیان معرفی کند. اکنون در بسیاری از کشورها اعم از مسلمان و غیر مسلمان، نه تنها بانکداری و مالیه اسلامی در کنار نظام بانکی متداول در حال فعالیت است، بلکه به عنوان یک نهاد مالی کارا ، در حال گسترش است. نسبت های مالی از جمله تکنیک های مقایسه ای سیستم بانکداری هستند که از آن ها می توان جهت ارزیابی میزان سودآوری، بازده سرمایه گذاری و دارایی ها و کارایی یک سیستم بانکداری استفاده کرد و از این طریق، به مقایسه بانک ها پرداخت. دستیابی به نتایج مطلوب و اهداف از پیش تعیین شده بانک نسبت به دوره های قبل، از طریق تعیین درصد نسبت های مالی امکان پذیر می شود و بکارگیری این نسبت ها باعث خواهد شد که اطلاعات مالی بانک که متشکل از یک سری اعداد و ارقام می باشد، در دسترس قرار گیرند و به شکل معنی داری که مشخص کننده وضعیت عملکردی بانک است، درآید. بنابراین بدیهی است که تحلیل نسبت های مالی، در آگاهی از وضعیت مالی، انعطاف پذیری عملکرد بانک و مقاومت بانک در مقابل انواع ریسک های موجود در بازار رقابتی مفید خواهد بود دراین پژوهش، انواع ریسک های موجود در نظام بانکداری و روش های مدیریت یا جبران آن با تکیه بر ریسک اعتباری در بانکداری بدون ربا و بانکدارای ربوی مطرح و سعی بر مقایسه سیستم بانکداری بدون ربا ایران ، سیستم بانکداری بدون ربا سایر کشورها و سیستم بانکداری ربوی در عمل دارد که در این راستا به کمک نسبت های به بررسی این مقایسه پرداخته شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که به طور میانگین نسبت های مالی مورد بررسی در بانکداری بدون ربا و بانکداری بدون ربا سایر کشورها عملکرد مناسب تری از فعالیت های مالی و اعتباری را نشان می دهد که گویای ریسک اعتباری کمتر این دو نظام بانکداری در مقابل بانکداری ربوی است. کلمات کلیدی: ریسک، ریسک اعتباری، مدیریت ریسک اعتباری، بانکداری بدون ربا، تجزیه و تحلیل نسبت های مالی طبقه بندی jel: g32,g21